Kulak Enfeksiyonu Nedir?
Bakteri ve virüs kaynaklı olarak kulağımızda meydana gelen tüm enfeksiyöz rahatsızlıklara kulak enfeksiyonları adı verilmektedir. Genel olarak bakıldığında dış kulak yolu ve orta kulak yolu enfeksiyonları olarak 2’ye ayrılırlar. Dış kulak yolu enfeksiyonları; kulak kepçemizden kulak zarına kadar olan bölgede meydana gelen enfeksiyonları kapsar. Orta kulak enfeksiyonları ise kulak zarıyla iç kulak arasında bulunan timpanik kavite(orta kulak boşluğu) kısmında meydana gelen enfeksiyonları kapsamaktadır.
Dış kulak yolu enfeksiyonları çok sık görülen rahatsızlıklar olmamakla beraber neredeyse tamamen yetişkinlerde görülürler. En sık sebebi dış kulak yolunun fazlaca sıvıya maruz kalması sonucu pH dengesinin bozulmasıdır. Bu yüzden dış kulak yolu enfeksiyonlarına yüzücü kulağı adı da verilir.
Orta kulak enfeksiyonları ise daha sık görülen kulak enfeksiyonlarıdır. Akut otitis media, rekürren otitis media, effüzyonlu otitis media, kronik otitis media gibi farklı çeşitleri bulunan orta kulak enfeksiyonları, çok büyük oranla pediatrik grupta görülür. Bebek ve çocukluk döneminde ateş, huysuzluk, ağrı gibi belirtilerle ortaya çıkan orta kulak iltihapları, yetişkinlerde ise çok daha az görülür.
Kulak Enfeksiyonu Belirtileri
Kulak Enfeksiyonlarının belirtileri arasında ilk sırada ağrı gelmektedir. Vücudumuzun en önemli tepki gösterme mekanizmalarından birisi olan ağrı hissi, dış kulak enfeksiyonları ve orta kulak enfeksiyonlarında semptomatik olarak görülmektedir.
Dış kulak yolu enfeksiyonları(otitis eksterna)’nda ağrı haricinde gözlemlenen diğer belirtiler arasında batma, dolgunluk hissi ve dış kulak yolunda kızarıklık bulunmaktadır. Bu belirtilerin hepsi, dış kulak yolunda bulunan enfeksiyondan ötürü dış kulak yolu hacminin büyümesi ve bölgesel daralmalar olmasından kaynaklanmaktadır.
Orta kulak yolu enfeksiyonları(otitis media)’nda ise görülen belirtiler biraz daha karışık olabilir. Akut(ani) gelişen orta kulak enfeksiyonlarında ağrı, dolgunluk, baskı, ateş gibi belirtiler görülebilirken, kronikleşmiş orta kulak iltihabında bu belirtilerin etkisi azalabilir. Ancak belirtilerin azalması enfeksiyonun iyileşmesinden kaynaklı değil, uzun süre tedavi edilemediği için kulak zarına hasar vererek orta kulakta bulunan enfeksiyöz sıvının dışarı doğru akmasından kaynaklanmaktadır. Yine orta kulak enfeksiyonları arasında bulunan effüzyonlu otitis media’da ise ağrı, ateş ve dolgunluk gibi belirtiler bulunmamaktadır. Sinsi orta kulak enfeksiyonu olarak bilinen effüzyonlu otitis media durumlarında en büyük belirti yaşanan hafif dereceli işitme kaybıdır.
Tüm orta kulak yolu enfeksiyonlarında hafif dereceli işitme kaybı görülmesi ortak belirti olarak sayılabilir. Orta kulakta hava dolu olan timpanik kavitenin enfeksiyon sonucu sıvıyla dolması hem kulak zarının hem de kemikçiklerin titreşimlerini etkileyerek işitmede azlık meydana gelmesine sebep olur.
Kulak Enfeksiyonu Tedavisi
Dış kulak yolunda meydana gelen enfeksiyonlar için muhakkak bir KBB hekiminin kontrolünden geçilmelidir. KBB hekimi tarafından dış kulak yolu için damla ve/veya enfeksiyonun türüne bağlı olarak antibiyotik ya da antiviral ilaçlar verilebilmektedir.
Orta kulak yolundaki enfeksiyonların tedavisi de genellikle anitibiyotik/antiviral ilaçlarla gerçekleştirilmesine rağmen, bazı farklı enfeksiyonların farklı tedavileri olabilmektedir. Rekürren otitis media olarak bilinen ve çok sık tekrar eden orta kulak iltihaplarını belirten enfeksiyon durumunda, kulak zarına ufak bir operasyonla yerleştirilen ventilasyon(havalandırma) tüpü ile orta kulaktaki sıvının dışarıya aktarılması amaçlanabilmektedir. Yine kronikleşmiş orta kulak enfeksiyonlarında, kulak zarına ve orta kulağa verdiği hasara bakarak bazı operasyonlar planlanabilmektedir. Koleastatom adı verilen ek bir rahatsızlık orta kulaktaki enfeksiyonlara eşlik edebilmektedir, bu durumda da yine ameliyat planlanarak tedavi süreci ilerletilebilmektedir.
Kulak Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?
Dış kulak yolunda meydana gelen enfeksiyonlara yakalanmamak için kulak her zaman temiz tutulmalıdır. Ancak kulak temizliği için çokça çaba sarf etmek ve abartılı girişimlerde bulunmak kulağın daha savunmasız hale gelmesine sebep olacaktır. Yüzme ve dalış gibi aktivitelerden sonra dış kulak yolunda su kalmamasına dikkat edilmeli, profesyonel yüzme ve dalış ile uğraşılıyor ise kulağın çokça suya maruz kalmasını engelleyecek tıkaçlar kullanılmalıdır.
Orta kulak iltihapları ise genellikle bir üst solunum yolu problemine bağlı olarak meydana gelmektedir, bilhassa kış aylarında korunaklı giyinmek ve mevsimsel hastalıklara yakalanmamak için çaba sarf etmek orta kulak iltihabına yakalanılma ihtimalini de düşürecektir.