Yenidoğan İşitme Taraması Nedir?
Yenidoğan bebeklerinin hepsine rutin olarak yapılan, işitme durumunun basit bir şekilde incelenmesini sağlayan, sonucunun geçti veya kaldı şeklinde oluştuğu bir test şeklidir.
İşitme taramasında, tam detaylı bir şekilde olmamakla beraber bebeğin işitme sisteminin doğru bir şekilde çalışıp çalışmadığı incelenir. Kısa ve pratik bir şekilde yapılan bu test yenidoğan bebeklerinin işitme organları hakkında ön bilgi almamızı sağlar. İşitme organında sorun görülmesi durumunda bebekler kaldı sonucunu alır ve daha detaylı incelemeler için gerekli işitme testlerine yönlendirilir.
Yenidoğan İşitme Taraması Süreçleri
Yenidoğan bebeklerinde işitmenin değerlendirilmesi, hastanede tarama testleri ile başlar. Bebeğin doğumundan sonra, hastanedeki süreçte bu tarama kesin bebeğe yapılmış olmalıdır. ASHA’nın belirttiği uluslararası standartlara göre herhangi bir nedenle bebek hastaneden test yapılamadan çıkmışsa, ya da bebek hastane dışında doğmuşsa, bebek ilk 1 ayını doldurmadan testinin gerçekleştirilmesi istenir. Bu konuda ailenin yaklaşımı ve duyarlılığı da oldukça kıymetlidir. Bu gibi durumlarda tarama yapılamamış olan bebekler için aile süreci takip edip çok geç kalmadan bebeğe işitme taraması yapılması gerekmektedir. Konuyla ilgili bilgilendirici bir video izlemek için tıklayınız.
Yenidoğan İşitme Taraması: ABR Testi
Günümüzde en çok kullanılan işitme tarama testi t-ABR dir. Bu test için bebek uykuda ve karnı tok bir şekilde teste gelmiş olmalıdır. Bebeğin olabildiğince hareketsiz kalması istendiği için, bütün olumsuz durumlar önceden düşünülüp bebek buna göre hazırlanmalıdır. Dış kulak yolu girişine yerleştirilen bir aletten kulağa ses gönderilir. Alına ve yüze yapıştırılmış olan elektrotlar yardımıyla işitmenin cevabı ölçülür. Cevap alınması durumunda işitme normal bir şekilde çalışıyor yani “testi geçti denir. Cevap alınmaması durumunda ise işitme kaybı olabileceğinin şüphesini uyandırır ve ‘testten kaldı’ olarak değerlendirilir. Testten kalması demek kesin bir işitme kaybı olduğunun bilgisini bize vermemektedir. Bebeğin kulağında oluşmuş olan kir, bazı orta kulak enfeksiyonları, test hataları vb. gibi durumlar da bebeğin testten kalmasını sağlayabilir. ABR testinin detayları için tıklayınız.
Yenidoğan İşitme Taramasının Önemi
Yenidoğan işitme taraması, işitme kaybının erken teşhisi ve erken tedavi için oldukça önemlidir. Bebeğin işitme kaybı erken teşhis edildiği durumda erken tedavi ve rehabilitasyonla birlikte, bebek yaşıtlarıyla aynı dil ve konuşma gelişimini yakalayabilir. Geç teşhis edilen, geç tedaviye başlanılan işitme kayıplarında ilerleyen dönemlerde çocuklarda dil ve konuşma bozuklukları meydana gelmektedir.
Tarama Sonucu Geçti Olarak Değerlendirildiyse Ne Yapılmalıdır?
Bebeğiniz taramadan geçti olarak değerlendirildiyse, işitmeyle alakalı herhangi bir problemi olmadığı anlamına gelmektedir. İşitme kaybı genetik faktörler ve belirli dış etkenlerden ötürü sonradan oluşabilir. Bu noktada ailenin çocuğuna kontrol amaçlı rutin olarak 6 ayda bir işitme testi yaptırmasında fayda vardır.
Tarama Sonucu Kaldı Olarak Değerlendirildiyse Ne Yapılmalıdır?
Bebeğiniz taramadan kaldı olarak değerlendirildiyse, 2 hafta sonra test tekrarlanır. İkinci kez kaldı olarak sonuç alınırsa bu sefer daha detaylı bir değerlendirme yapılabilmesi için klinik ABR testine sevk edilir. Klinik ABR testini de geçememesi durumunda KBB doktorunun da onayıyla hem işitme cihazı kullanımına, hem de işitsel rehabilitasyona en erken şekilde başlanması gerekmektedir. Geç kalınması durumunda çocuğun dil gelişimi ve işitme gelişimi olumsuz yönde etkilenebilir ve yaşıtlarından geri kalmasına sebep olabilir.
‘Çocuklarda İşitme Kaybına Bağlı Dil ve Konuşma Sorunları’ adlı makalemizi okumak için devam yazısına tıklayın.
Hangi Durumlar İçin İşitme Kaybı Risk Faktörü Bulunmaktadır?
- Annenin hamilelik döneminde alkol, sigara, uyuşturucu madde kullanması.
- Annenin hamilelik döneminde düşme ve travmalar öyküsü olması.
- Bebeğin oksijensiz kalması
- Genetik faktörler (Aile bireylerinde bulunan işitme kaybı)
- Yoğun bakım ünitesinde yatmış olmak
- Düşük doğum kilosu
- Erken doğum
- Uzun süreli ilaç kullanımı
- Sarılık nedeniyle tedavi görmek
‘Alkol ve Sigara İşitme Kaybı Yapar mı? | Mehmet Emin Ağaç Bilgilendiriyor’ adlı youtube videomuzu izlemek için devam yazısına tıklayınız.
Ody. Anıl ARSLAN