Bebekler, gebeliğin 6. ayında itibaren işitsel uyaranlarla tanışır. Gebeliğin ilerleyen aylarında annelerinden gelen işitsel uyaranları algılamaya başlamaktadırlar. Doğumla birlikte bu uyaranlara maruziyet artar ve ilk 6 ay boyunca işitilen ses frekansı gelişmekte ve genişlemektedir. Bebeğe/çocuğa en yakın kişiler ebeveynleridir. Bu yüzden bir problem olup olmadığını fark edebilen kişiler yine ebeveynleri olacaktır.
İşitmeye Bağlı Dil Konuşma Süreçleri
Dil ve konuşma gelişimi için en kritik yaş zamanı; doğumundan 4 yaşına kadar geçen süredir. Bebek/çocuklarda bu süreçlere özgü tepkiler gözlenmektedir. Bu sayede çocuklarınızın işitsel kontrolünü takip edebilmeniz mümkündür. Bu süreçlere bakacak olursak;
0-4 ay :
- Yüksek seste uyanır mı, huzursuzlanır mı?
- Yüksek seste irkilir mi, göz kırpar mı?
- Sesinizi tanır mı?
- Sesinize tepki gösterir mi?
4-9 ay :
- Başını sesin geldiği yöne doğru çevirir mi?
- Konuştuğunuzda güler mi?
- Ses çıkaran oyuncaklar dikkatini çeker mi?
- Farklı ihtiyaçları için farklı şekilde ağlar mı?
- Değişik ses tonlarına değişik tepki verir mi?
- ‘Bay-bay’’ gibi basit el hareketlerini anlar mı?
- Ses çıkarmaya başlar mı?
- Duyduğu sesleri taklit eder mi?
- Konuşulduğunda dinler mi?
9-15 ay :
- İsmine tepki verir mi?
- Ses tonu değişikliklerinize tepki veriyor mu?
- ‘’Anne,baba,dede,mama ‘’ kelimelerini anlamlı kullanıyor mu?
- Basit yönergeleri anlıyor mu? (bardağı bana ver, kutuya koy.)
- Sizin yaptığınız bazı sesleri tekrar ediyor mu?
- Dikkat çekmek için sesini kullanır mı ?
- İsteğini anlamlı kelimelerle anlatabilir mi? (süt,su,mama)
- Aile bireylerinin isimlerini bilir mi?
15-24 ay :
- İsimlendirdiğiniz nesneleri söylediğinizde gösteriyor mu?
- Hikayeleri, şarkıları, tekerlemeleri dinler mi?
- Basit komutları izler mi?
- İki veya daha fazla sözcüğü birlikte kullanabilir mi?
- Vücut bölümleri sorulduğunda gösterir mi?
- Yaygın kullanılan nesneleri isimlendirebilir mi?
24-36 ay :
- Kendini ifade etmek için kelimeleri daha etkin kullanılır mı?
- Soru sormaya başlar mı?
- 3-4 kelimelik cümle kurar mı?
- Yaklaşık 500-900 kelimesi mevcut mu?
- Karşılıklı iletişim kurar mı?
48-60 ay :
- 900-200 kelimesi var mı?
- 4-8 kelimelik cümle kurar mı?
- Gramer kullanmaya başlar mı?
Çocuğunuzda İşitsel Farklılık Gözlemlenince Ne Yapılmalı?
Bebek/çocuğunuzda işitsel farklılık gözlemlediğinizde ilk olarak bu farklılığın kaynağının işitme olup olmadığını teyit etmek için hastanelerin Kulak Burun Boğaz Hekimlerine başvurulmalıdır. Hekimlerce muayene yapıldıktan sonra Odyoloji kliniğine yönlendirilmesi, burada hastanın yaşına uygun işitme testleri yapılması gerekmektedir. İşitsel gelişim için en önemli dönemin ilk 4 yaş olduğu bilinmeli ve işitme kaybı şüphesi oluştuğu gibi başvuru yapılmalıdır.
Çocuğunuzda İşitme Kaybı Varlığında Ne Yapılmalı?
Bebek/çocuğunuzda işitme kaybı, işitme testleriyle tanılandığında mevcut işitme testleriyle birlikte pediatrik alanda yeterli donanıma sahip ve bu alanda özelleşmiş işitme merkezlerine başvurulmalıdır. Bu işitme merkezlerinde gerekli testler yenilenmeli ve kullanıcı adayına uygun cihaz seçimi yapılmalıdır. Pediatrik işitme cihazları diğerlerine göre gelişmiş teknolojide, dil konuşma becerilerini karşılayabilecek, geniş frekans alanı barındıran, emniyet kilitli ve uyarı ışıkları barındıran özellikte olması bebek/çocuğunuz için kaliteli işitme deneyimi sunacaktır.
Bu doğrultuda, pediatrik bireylerde işitme kontrolüne dikkat etmelidir. Si-Ser İşitme Merkezleri 28 yılı aşkın tecrübesi ve pediatrik kullanıcılara uygun modelleriyle işitme cihazı uygulamalarında her zaman olduğu gibi bugün ve yarın da işitme kayıplı pediatrik bireylere destek vermeye devam edecektir. Sağlıklı günler dileriz.
İbrahim Sarı
Odyolog
